Search This Blog

Saturday, June 25, 2011

(не)судениот состанок


 Жените имаат многу работа кога се подготвуваат за излегување, нели?
Па морав сега прво да ставам крема на лицето , па пудра која би го скрила уморот на него. Очите не ги сакам баш многу и не ѓи оцртувам премногу. Секогаш се задржувам повеќе на усните. Фино ги оцртувам со црвено моливче и сјај за усни кој ја доловува нивната сензуалност. Пак се погледнувам во огледалото правејќи чекор назад. Задоволно се насмевнувам. Да сраги мои жабата стана принцеза! Со силно срцебиење , бозбудена излегувам.
Тропкајќи по улиците се наближувам кон еден од познатите велешки кафичи , каде што имавме закажано средба. Си дозволив да закажам средба таму познавајќи ја девојката која работи во шанкот, за да се чувствувам , не знам зошто , посигурно.
Влегувам во кафето и уште од вратата со поглед го барам него.Те нема внатре!?!
Јас ли сум рано , или пак ти имаш навика да доцниш? Ох колку го мразам ова, глупава ситуација! Влегов веќе , нема назад. Ме погледна девојката зад шанкот и ми се насмевна, ми понуди да седнам. Па си реков или сум јас рано , или ти имаш навика да касниш, ќе седнам на шанкот и ќе си разговарам со девојката додека дојдеш. Но седејќи таму сама се почувствував малку незгодно, за жена сама да седи во бар во овој наш мал град не е баш убаво. Знаете велешани одма пуштаат муабети!
Чекав така , седејќи на шанкот, порачаав срвено вино. По малку од виното и една цигара , нервозно погледнав во часовникот и нервозно се запрашував каде ли си?!? Се мислев ,дали да се осудам да ти се јавам за да видам што се случува. Го држев телефонот во рака уште десетина минути чудејќи се. Секоја друга , би си заминала, но јас сакав да ти дадам шанса, навистина. Почнаа клиентите што доаѓаат да ме погледнуват зачудено со поглед кој вели што ли бараа оваја сеа сама тука? Јас упорно избегнував да некој ме погледне во очи за да не добие храброст да ми пријде. Го испив виното , неколку пикавци во пепелникот. Чекам барем да се јавиш и да речеш Идам ! Чекај! Но телефонот како за белја не ни трепнува.
Се осудив јас да засвонам . Го слушнав твојот задишан глас , од другата страна на линијата кажа – Извини, ми излезе деловен состанок, воопшто немав шанса да ти се јавам порано да те известам, ако си волна уште почекај ме за пола час треба да стигнам –
Воздивнав тешко и реков силно – Не! Јас си одам! Доволно беше и ова време што залудно си го потрошив!
Ја голтнав последната голтка вино, ги фрлив цигарите во ташна и си реков „ не ми било судено ! “ иронија на судбината! И се насмевнав на шанкерката, догнав рамења , реков – ништо од мојот состанок.
Се чуствував извисено , така дотерана , прекрасна , со глава полна лоши мисли и голем прашалник. Зошто ли ? бев сигурна дека лаже. Земав такси и заминав дома, а таму ме пречекаа чудни погледи, но ја фрлив само облеката од мене. Толку внимателно подготвување за што ? легнав лута на креветот. Си помислив, сошто вака заврши мојот несуден состанок. На сила заспав мислејќи што се можеше да се случи!

Летото е тука .... и што ?

Во ред еве вака , пoчна ова лето кое сакав да го споределам со вас , да ве убедам во мојата среќа и убав хармоничен живот , па и самата во тоа ...... фрустрации, стресови , хаос , кавги .... мажи.... нив пак мислам и премалку е ако спомнам дека ме докусурија .
Па се така си одеше “смуд”, како што би рекле нашите пријатели Американците , дури имаше и шанси за подобрување на моменталната состојба . Тоа значи оценките се подобрија и имаше големи шанси да влеземе во Европска Унија , т.е. во нешто подлабоко.
Убавини насекаде !! Дури се посомневав дека не сум јас повеќе , дека живеам живот на некоја друга. И како тоа може да трае долго кога говориме за мене. Иронија ќе беше ако убавините продолжуваа.
Ги тргам на страна сите оние професионални и домашни стресови , пак би се концентрирала на спротивниот пол ( не мислам на јужниот) Ах... тие мажи ..... ах!!! Гредајќи ги ТАА и ТОЈ од минатите епизоди мислев дека се може да се среди , дека има хармонија , разбирање и заљубивање крај на краева . Но гадно сум се лажела. Како минат годините на мажите кои се водат како СИНГЛ или самци , стануваат дефинитивно се почудни и секако и нивните односи спрема девојките кои исто се СИНГЛ. Не се разбирам во кладилници многу ама мислам дека коефициентот на сингл утакмиците е најголем . Секако се и сешто може да се случи за време на утакмицата и да не испадне очекуваниот резултат, тука може да влијае времето , навивачите , тренингот на играчите од пред утакмицата , волјата и желбата исто така. А влијае и тоа колку всушност тие сакаат да ја играат таа одредена утакмица.
Лошото за учесниците во играта т.е. врската е кога едниот ќе се откаже на полувреме и нема да сака да игра понатаму . А знаеме сам не се игра , сам само за во WC те бива . И што ќе правиш , мораш да се помириш со изборот на партнерот и да ја оставиш топката за да ја земе некој друг .
Како и да е мажите се доста себични или да употребам друг збор, ај не! Ја доведуваат жената до некоја точка во животот , и даваат сила , и даваат слобода , и даваат грижа , и даваат врв на задоволствата . Сето тоа за на крај да се пишманат , уплашат , не дај боже пак емоции да им се јават и така ја оставаат жената на врвот на кој ја искачиле и и велат , “ај сеа терај сама , јас сум до тука” . Е каде сама , сама не може да пракрикува ни љубов, ни да разговара , ниту пак да има добар секс.
А за тоа да мажите не третираат така сме си криви ние сами жените . Да признавам драги мои, сами сме криви, треба да се однесуваме со мажите како мажи а не да бидеме фини , емоционални и отворени. Треба нивната тактика да ја користиме повеќе. Дели го креветот но не и постелата. Ако само се зближуваме само со цел да добиеме добра партија секс ќе ни биде многу поубаво , и полесно секако. Завршуваш со онаа физиолошка потреба и велиш ЧАо! затвараш врата и се враќаш на секојдневието кое секако те задоволува и сама. Не ти треба некој кој ќе треба да го ислушуваш кога му е тешко или да бидеш рамо за плачење, па нека си најде некој другар за тоа . Кога би сакале да прекратиме само едноставно ќе глумиме лудило на презафатеност да му текне него дека не сакаме повеќе да се гледаме, секогаш може да се најде некој изоговор дека сексот со него ни е преку глава или пак дека тој сака да стане поблизок во врската која ние сакаме да ја одбегнеме. Сум собрала доста совети од мажите да можам сега да ги злоупотребам во обратен правец , однесувајќи се за некој од нив.
Секој ден во животов е лекција која не може да се научи во друг ден. Затоа драги мажи , држ те се , ние жените доста научивме од вас , кога тогаш и ќе научиме да го практикуваме.
Дали мислите дека пеперутките во стомакот се загубија , дека флексибилноста во врската беше битна а сега не е, дека некој глуп муабет на почетокот не мора да се помни и биде основа на целата врска ,дека со тек на време може да се смени се. Сепак времето поминато заедно мора да има некакво значење и тоа баш ако било добро поминато време. Треба ли да се осудуваме на живот во самотија ? Или треба ли да се трпиме доживотно какви и да сме? Или пак да бидеме сурови и без рамислување да го оставиме партнерот во криза?
Можеби со сето ова и се лажам , само сакав да споделам со вас , сепак , panta rei , се тече се се менува. Треба да ги дигнеме главите гордо , да речеме ВО РЕД Е! И да продолжиме да си живееме. И секако дека ќе си живееме бидејќи никогаш не треба во афектна состојба да решаваме и донесуваме тешки одлуки, се што добро се завршило останува да го помниме како добро поминато време и никако поинаку. Времето лечи ама баш се !!!

Wednesday, June 22, 2011

TEFL

Главна ТЕФЛ методологија

1. Методи за поучување

Има голема палета на методологии и пристапи да се предава англиски како странски јазик. Ефективните наставници избираат комбинација на методи кои ќе се најдобри за нивните ученици. Следи објаснување за разни методи кои се користат,некои се користеле, адапритани или напуштени.

Граматичко преведувачки метод / традиционален метод

Во типичен граматичко преведувачки час главно значење се дава на граматиката и на преведувањето, со малку комуникациски активности како зборување, слушање или креативно пишување. Овде три главни активности се – превод на текст, диктирање на граматички дефиниции, граматички вежби. Главниот текст во секоја лекција го рефлектира граматичкиот момент за обработка. Параграфите се читаат, се дефинираат непознатите зборови, напишани на табла и препишувани во тетратките од учениците. За домашна , учениците ги препишуваат зборовите неколкупати или преведуваат текст. Граматиката се предава низ диктирање и повторување на дефинициите која следи бежбање со вежби со превод. Клучните зборови се одбираат во зависност од текстот. Зборовите се учат со нивно меморирање. Меморирањето може да се земе за вредна техника за учење, јазичните традиции се силни во Македонија.

Директен метод

Дирекниот метод се развива во областа на се изгради методологина за изучување на странски јазик како што дете го совладува јазикот. Обучувачите велат дека странскиот јазик може да се предава без превод или користење на мајчиниот јазик. Овој метод инсистира на мислење и комуницирање дирекно на целниот јазик и не дозволува превод. Училиштето Берлиц е најпознато по користење на овој метод. Четирите јазични вештини се предаваат од самиот почеток, но со специјален третман на зборувањето. Часовите обично забочнуваат со читање на глас текст кој го воведува основниот вокабулар и граматичната структура.Потоа следат вежби со конверзација, каде одговорите на учениците се со целосни одговори. Учениците потоа меѓусебно се прашуваат. Следат вежби од типот – подполнување на празнини, диктат, компонирање или вежби со слушање. Граматиката се предава индирекно , се преставуваат јазичните шеми , но не се предаваат правилата. Во дирекниот метод наставникот користи мимики, описи, реалија, визуелни помагала да им помогне на учениците да ги разберат зборовите и граматиката.

Аудио –јазичен метод

За време на втората светска војна ,војската сакала да ги научи своите војници да научат повеќе јазици. Силно се користело слушно-говорното обучавање. Овој метод се развил од тие програми на војската. Се вреува дека учењето странски јазик е едноставно процес на механичка навика на прибирање информации. Во овој метод вештините се учат по природен пат – слушање, зборување, читање и пишување. Аудио- јазичните часови почнуваат со дијалог кој е вовед во лекцијата. Учениците го меморираат дијалогот и потоа ја вежбаат граматичката структура. Не е дозволен превод. Учењето е цврсто контролирано од наставникот.

Заедничко учење на јазикот

Целта на овој метод е да се инволвира целосно во личноста на изучувачот. Благосостојбата меѓу чувственото и личностното се дадени еднакви . наставникот се смета за помагач и поддржувач на изучувачите , кои се клиентите. Наставникот треба да ги разбира стравовите и ранливностите на ученикот додека се бори со совладувањето на другиот јазик. Од големо значење е врската мегу наставникот и ученикот. Се фокусира повеќе на слушање и зборување. Граматичките правила се даваат само кога им треба чувство на сигурност и контрола врз ситуацијата. кратките соджини и материјалите се креирани од изучувачите. Овој метод најдобро функционира во клубови по англиски јазик, селски училишта или возразни групи.

Целосен физички одговор и Природниот пристап

Целосниот физички одговор е метод изграден врз координација на говорот и дејствието. Овие два метода налагаат да изучувачите прво го слушаат и разберат јазикот пред да го зборуваат. Јазичните вештини се предаваат прво слушање, па зборување, читање и пишување. И двата методи веруваат дека јазикот е стекнат , не се учи. Тоа значи дека изучувачот го стекнува јазикот низ процес кога го користи за значајни цели. Мајчиниот јазик ретко се користи во овие методи. Значењето се доловува со мимики, цртежи и сл. Овој метод исто така ги мотивира учениците и им ја зголемува самодовербата.

Предавање на јазик со комуникација

После 1960те се забележало дека начинот на учење сатрански јазик не е добар. Изучувачи утврдиле дека јазикот треба да се учи од различни социолошки ситуации ако некој би емигрирал во друга држава. Па се заклучило дека јазкот треба да се учи така да ученикот би се изразил во разни ситуации. Овие заклучоци имале голем удар на предавањето на англиски јазик како странски. Наставници и креаторите на наставни програми почнале да гледаат содржини и за тоа каков јазик е потребен кога се поздравуваме или пазаруваме. Нагласено е експлицитно изучување на граматиката или вежбање граматички шеми кои се во помош на изучувачот кога би го користел јазикот во секојдневието. Да се добие комунијација е главната цел на овој метод . Неколку други модели се вклучиле во овој принцип – комуникативниот пристап, физичкиот одговор, природниот пристап, и пристапот на компетентност.
Во комуникативниот пристап учениците стануваат компетентни да го користат јазикот во даден контекст или да се снајдат во процес на преговарање. Учениците учат преку активности во училницата кои се поставени како вистински комуникациски случаи. Активностите се комуникативни и кога тие имаат цел како да се подполни празнина и кога говорителите имаат избор што и како да се каже. Тие добиваат повратна спрега од слушателот кој ќе ја потврди нивната комуникациска цел. Овде често се користат автентични материјали и учениците работат во мали групи. Нагласено е развивањето мотивација да се научат важни икорисни нешта од јазикот.се охрабрува индивидуалноста, како и кооперација со винмателното разгледување, кои допринесуваат емоционална сигурност во целниот јазик. Целта на изучувањето на јазикот е да се научи да се комуницира.
Лингвистичната компетентност мора да е во пар со способноста да се навлезе во значењето на различни социални контексти. Невербалното однесување и култура се дел од секојдневието и јазик . Јазичните структури се нагласени со граматички форми во комуникативни училници.

2. Преглед на јазичните вештини слушање и читање
Слушање со разбирање
Зборување со разбирање
Читање со разбирање
Пишување и да се биде разбран од читателот

Слушање

Слушање, кое значи внимавање и разбирање на она што го слушаш, е неопходна вештина за комуникација. Помошта од вежбите со слушање е да учениците се подготват за влез во вистинскиот свет.
А. Одбери присвојлив материјал важно е да се разбере разликата меѓу автентичен и подготвени материјали за слушање. Автентичниот материјал за слушање се попредизвикувачки од материјалите кои се специјално подготвени за изучувачи на јазик. Материјалите често се за одредено ниво, може да вклучуваат аудио касети и учебници кои одговараат на нив, и е лесно да се повторува по нив бидејќи се планирани или вежбани. Во вежбите со слушање , се очекува учениците да се успешни и ја градат својата самодоверба.
Б. Внимавај на различни стратегии и цели на слушањето не слушаме на ист начин соопштение на аеродром како лекции, вести на радио или разговор со пријател. Земи ги в предвид овие разлики кога ќе избираш задачи со слушање за своите ученици. Зацврсти ги целите на слушање па може да се подготвиш за активности. Секогаш давајте на учениците специфични причини за слушање и специфични информации да се слушнат. Цели на слушање може да се...
1. за суштината ( или глобално рабирање)
2. за спцифична информација ( известување на аеродром)
3. да се зацврсти контекстот ( каде се случува? Што се случува? Кој со кого зборува? )
4. да се собира информација за подоцнежна дискусија, улоги или размена на информации

В. Подготви соодветни задачи за слушање . главната функција на вежбите со слушање е да им ја зголемат самодовербата на слушателите и да го подобрат својот слух.треба да се има в предвид да задачите не се претешки и јасни.

Г. Планирање на лекција за слушање етапирање на активностите и класифицирање на целта на етапите се две важни нешта кога се креира лекција со слушање. Десет епапи се вклучени и тоа:
Пред –слушање
  1. Загревање
  2. Ако е потребно , учење на клучниот вокабулар да се обезбедат учениците со предзнаење да ја изработат вежбата успешно.
  3. Да се обезбедат прашања / задачи за разбирање да се мотивираат учениците да имаат интерес за темата на слушаното.
Слушање
  1. Слушање на сниманиот материјал за прв пат
  2. Работа во парови на учениците и прашања да се дискутира темата или прашањата да им се помогне на учениците да бидат сигурни и самоуверени пред второто слушање и задача.
  3. Слушање на материјалот по втор пат со поспецифична причина/задача за слушање.

После слушање
  1. Да се обезбеди време за учениците да одговорат на специфични прашања или да исполнат некоја вежба. Додека учениците се зафатени наставникот треба да кружи низ училницата и да наблјудува како напредуваат.
  2. Да ги кажуваат одговорите пред целиот клас
  3. Да им се дадат активности кои следат за да се фокусираат учениците на специфични активности на слушнатиот текст
  4. Оценување на работата на учениците




Читање

Има многу видови на читање, и затоа многу разни вештини на читање и стратегии кои украинските студенти мораат да ги совладаат за да бидат подобри читатели на англиски . наставниците треба да запомнат дека :
  • Луѓето имаат различни стилови на читање
  • Има различности во целите на читање
  • Успешите читатели вложуваат различни стратегии на читање во зависност од целта на активноста.
Наставниците треба да се подготвени да се соочат со потешкотии во читањето на учениците, посебно за изучувачите на странски јазик. Трба да имаат подготвено техники за помош при потешкотиите на учениците. И треба квалитетно да се подготват часовите за ефективни лекции со читање.

Вештини за читање според ниво

Слаби почетници би требало да:

-препознаваат букви и интерпукциски знаци

-Да препознаваат напишани зборови

- да читаат секојдневни задачи

- да читаат едноставен текст

Посилни почетници и од средно ниво ученици би требало да:
  • Прегледуваат текст
  • Да ја вадат главната идеја
  • Да ги разберат редоследот на настаните
  • Да го погодат значењето на зборовите
  • Да интрепетираат текст на средно ниво на тежина
Високо средно ниво и напредно ниво на ученици треба да :
  • Да ја откријат целта на авторот
  • Да ја разбираат логиката меѓу деловите во текстот
  • Да го оценат текстот
  • Да читаат текстови од напреднато ниво

А. Да се избира и адаптира текст. Слично како кај вежбите со слушање, важно е да се разбере разликата меѓу автентичен и подготвен материјали за читање, и избраниот материјал да е интересен за или во врска со учениците.

Б. Одлучи која вештина на читање ќе се фокусираш на твојата лекција :
- читање на јасна информација
- брзо пречитување
- ограничено значење на зборовите
- разликување на главната идеја и споредните информации
- оценување на точноста во изјавите со текстот ,разликување на фактите и мислењата
- читање да се открие заклучувачката информација
- изложување на кратко
- парафразирање
- категоризирање на информациите да се користат во друг контекст
- Откривање на гледиштето на авторот – согласување или несогласување со него

В. Одбирање на соодветни активности за читање . Главната гфункција на активностите за читање е да им помогне на учениците да се здобијат со самодоверба на нивните вештини за читање на информации ( и за задоволство). Активностите за читање кои ќе ги одберете треба на учениците им имаат смисла и знаат што читаат. Осигурајте се дека инструкциите се јасни, фокусирани и не претешки.
Г. Планирање на лекција за читање. Повеќето наставни планови имаат неколку дела : 1. Мотивација, загревање , 2. Презентација, 3. Вежби, 4. Евалуација. Во читањето , треба да се вклучат пред-читачките вештини да се активираат учениците со своите знаења и интереси. Ова е проследено со водена активност за читање а потоа самостојно читање. Повеќето наставници би направиле задача за учениците додека читаат и потоа следат додатни вежби за вокабуларот, развивање на вештината за читање или содржина на дел од текстот.
Активности пред-читање
  • Предпоставка за што се работи во текстот користејќи наслови , подвлечени зборови ,слики и др.
  • Вежбање на учениците што би можеле да најдат во текстот
  • Прашања да се фокусираат учениците на одделни делови од текстот

Активности додека се чита- Задачи кои наставникот ги спремил за учениците да се подполнат додека се воведува или објаснува пред да учениците почнат да читаат. Задачата треба да се базира на вештините кои наставникот сака ученикот да ги користи за време на лекцијата. На пр. Учениците можат да се прашаат да : а) да ги поврзат зборовите со дефинициите, б) да бараат одредена информација , в) да ја подвлечат главната идеа, и т.н. учениците може да ја завршат задачата сами, во парови или во мали групи.

Активности после читањето . Од кога учениците ке го прочитаат текстот и се дискутираат задачите за после прочитаното , лекцијата може да продолжи во вежби и проширени активности. Некои наставници се подпираат на познатите вежби како што се вистина/лага, повеќе изборни одговори, кратки одговори на прашања. Учениците ги завршуваат задачите од наставникот и целиот клас ја проверува точноста на одговорите. Следниот дел е додатни активности.




3. преглед на јазичните вештини: зборување и пишување


Зборувањето и пишувањето често се сметаат за продуктивни вештини. Кога се зборува и пишува, учениците треба да ги организираат нивните мисли и зборови усно или писмено. Тие го продуцираат јазикот да може да се слушне и прочита.
Зборување

Зборувањето е способност да се комуницира и прави конверзација на странскиот јазик. Зборувањето вклучува три аспекти на знаење:
  • Механичка ( изговор, граматика , речник )
  • Функционална ( превод изаемно дејство )
  • Социјални и култирни правила и норми ( брзина на говор, должина на паузите меѓу соговорниците , заемен однос на учесниците )
Ученик кој има добри бештини за зборување може да демонстрира следново :
  • Разбирање и комуницирање со информација од едноставни потреби до доста комплицирани информации
  • Јасно зборување , звучно и користење на соодветен јазик
  • Зборување ефективно за лично искуство
  • Одговарање на мислења на други и способност да се разликуваат аргументи, мислења и барања за информација
  • Зборување со соодветен тон во различни говорни ситуации
  • -организирање и презентирање на мислења , идеи и факти

Лекциите за зборување обично комбинираат четири стадии:
Елицитинг значи да се вади информација од луѓето како и да им се дава – прашување, како и создавање конверзација. Целта е да се презентира или повтори јазикот кој учениците ке треба да го знаат за да ја контролираат ситуацијата. Ова им помага на наставниците да развијат вештини и да ги стимулираат учениците да зборуваат. ова може да се прави со мимики, реални објекти, визуална помош од слики, картици ,видео снимки и предмети.
Контролирана усна вежба од дел од јазикот често се фокусира на точност. Дозволува учениците да добијат подобра команда врз јазикот. Наставникот треба да ги обезбеди учениците со модел на реченица или вежба за слушање пред да ги праша за одговор. Тоа би одело во следен ред: Повторување, ехо прашања, прашања и одговори, помош,комбинирани реченици, синџир, диалози.
Вежби со водење активности кои симулираат реална комуникација. Наставниците исто така можат да го промовираат јазикот низ игри па учениците би биле слободни да играат со јазикот во учимницата во безбедна средина. За време на игрите учениците користат повеќе од јазикот слободно без да се грижат за грешки. Овие активности со насоки им даваат можност на учениците да го вежбаат јазикот почесто и по слободно. Аите овие активности создаваат мост меѓу контролираните усни вежби и недостатокот на комуникација.
Комуникациски производ активностите ги охрабруваат учениците да продуцираат јазик потечно и покреативно во ситуации кои се блиски до реалноста. На оваа фаза учениците го користат јазикот , кој и да е, на нивна команда. Во овие активности, учениците работат да развијат пла, да решат проблем или да завршат задача.

Пишување

Пишувањето е комуникациска вештина која бара од студентите да комуницираат преку своите идеи искажани на хартија, компјутер, или друг медиум. Пишувањето помага на учениците да ги развијат следните знаења и вештини
- Механички (графички системи, спелување, пишување со големи букви, интерпукција итн.)
- Граматика (правила за правилно изразување, договори, написи, синтакса, итн)
- Организација (процес на пишување, структура на параграфи, есеи/извештаи, итн)
- Развивање на содржина (цел, публика, избор на зборови, стил, итн)

Исто така со слушање, зборување, и читање, учителите за пишување треба да им помогнат на студентите да научат различни форми на пишување за различни цели. Некои задачи би се фокусирале на креативноста, додека други би биле фокусирани на чистина и точност.

Во училницата на ТЕФЛ, најчесто се користат два начина на пишување: (1) контролирани и насочени вежби и (2) комуникативно, автентично пишување. Многу од наставниците би користеле приод преку следниве процеси на пишување -

бомбардирање со идеи, скицирање, едитирање, ревидирање и објавување.

Контролирана и наведувана вежба за пишување
Главната цел за наведено пишување на почетните нивоа на учење на Англиски јазик, е да се помогне на студентите да научат нови зборови и структури, и да го фокусираат целото внимание на она што го учат. Во комуникативните училници, учителите ги охрабруваат студентите да одат подалеку од механичко копирање, затоа им поставуваат задачи кои бараат од нив да размислуваат и да додадат нешто од нив самите. Затоа, активностите за наведувано пишување на почетните и високо-почетните нивоа се базирани на користење на докази, информации, или водечки и служат како полезен начин за студентите да изградат самодоверба во нивните вештини за пишување. На ова ниво пишувањето вообичаено е контролирано, за да може студентите коишто не се освоени со празен лист или многу избори коишто водат до грешки и фрустрации.

Примери за пишани активности за почетни и високо-почетни нивоа
- Пребарување на букви, зборови, и реченици. Учениците користат молив за да ги пребаруваат буквите и зборовите напишани со прикладна големина и форма.
- "копирај и промени" На учениците им се дава да препишат параграф и тие треба да сменат еден аспект во него
- "Дешифрирање на збркани делови од реченица" На учениците им се дава листа на зборови и се бара да формираат реченица.
- Модел на реченица. На учениците им се дава модел на реченица на таблата и од нив се бара да се напишат слична вистинска реченица за себеси.
- Формирање на реченица. На учениците им се даваат предмети или поими да формираат реченици.
- Прост диктат. Учениците го слушаат наставникот потоа пишуваат за да ја комплетираат реченицата
- Заменливи табели. Од учениците се бара да користат зборови во табела за да напишат најмалку десет точни реченици.
- Прашања и одговори. Со давање на релевантни прашања, со свои зборови учениците даваат одговори за себеси.


4. Предавање на лексика (нови зборови)


Предавањето на лексиката значи предавање на новите зборови како и нивно користење во други ситуации и контекст. Лексиката обично се предава на три начини во училницата :
  1. Како што излегува, како откривање
  2. Додека се чита или слуша
  3. Од јасни инструкции од лексиката
Ние разликуваме два вида на лексика : активна и пасивна. Активната е онаа која ги вклучува зборовите кои учениците ги користат и ги разбираат самите. А зборови кои наставниците сакаат да учениците ги разбираат а можеби нема да ги користат е пасивна.

Обновен е интересот за лексиката, но тоа не значи дека наставниците треба да даваат да се меморира дадена листа на зборови. За повеќето наставници презентацијата на новите зборови е кратко и едноставно , само со нивни превод на мајчин јазик. Кога непознат збор ќе се јави во текст или дијалог, наставниците може да ги прашаат учениците да користат заклучоци од смислата, сродност или анализа да се погоди значењето. Важно е за учениците да ги учат сите нови зборови и дека не се тие еценцијални за разбраното значење во тој текст.

Презентирање на активна лексика - цели на наставникот
    • Осигурајте се дека учениците го препознаваат зборот
    • Разбирање на зборот
    • Точен изговор
    • Правилно користење

Презентирање на сцена:
Одбери 7-14 нови зборови од специфичен контекст како што е параграф од прочитано или слушнато. Земете ја во обзир темата и текстот да се активира знаењето на учениците. Внимавајте на веќе познатата им лексика , и потоа
  1. Измамува или изведува нов збор
  2. Пренесување на значењето на новиот збор. Користејќи клучови, сродност или анализа на зборовите. Се преведува кога точноста е поважна од зборот.
  3. Провери дали учениците разбрале значењето низ прашања
  4. Модел на изговорот ( вклучувајќи и слоговите и акцентот)
  5. Повторете ги сите овие чекори со соте клучни зборови ( највеќе 7-14)
  6. Учениците ги препишуваат новите зборови
  7. Учениците вежбаат да ги кажуваат новите зборови покажувајќи дека го разбрале зборот во контекст на реченицата.
.

Техники за презентација на лексика:

  1. Презентирање на значењето на новата лексика користејќи:
  • Реалија ( се што се наоѓа во училницата, мебел, облека, делови од телото) некои работи можат да се носат и од дома.
  • Слики/ флешкарти/ скици ( наставникот црта на таблата или се подготвува пред часот)
  • Јазик на телото , мимики, активна демонстрација ( наставникот може да се користи со мимики, дејствија или изрази на лицето)
  • Примери на видот или на зборот во контекст ( мини приказна/анегдота)
  • Дефиницја /објаснување
  • Комбинација на различни техники
  • Речници ( учениците се користат со речник да го проверат значењето)
  • Директен превод ( да биде колку што може во мали мерки)

2. Преставување на формата
  • Дадете модел на изговор на нов збор ( вклучувајќи слогови и акцент)
  • Нека учениците го слушнат и повторуваат во хор 2-3 пати. Некои ученици имаат бенефит од воздушното пишување( со прст во воздухот се испишува зборот додека се изговара) .
  • Ако има желба, може да прашате некои ученици да го повторат новиот збор индивидуално (ефектот би бил подобар ако секој има шанса да го изговори сам)
  • Напишете го овиот збор на табла и фокусирајте се на пишувањето и препишувањето
  • Презентирајте го текстот пак и нека учениците ги подвлечат научените зборови. Прашајте ги за слични зборови кои би ги замениле нив во реченицата.

3. Проверето го значењето на новите зборови прашувајќи прашања. Тие ќе им помогнат на учениците да утврдат дали навистина ги разбрале зборовите и исто така че доведат до вежбање на јазикот. Некои наставници ги повторуваат зборовите со игри, загатки, песни, слики или преку дејствија.


Tuesday, June 21, 2011

Таа и Тој

Се запознале една саботна вечер во мрачното диско и разменија телефонски броеви . во понеделникот тој и се јави и неформално ја покани на кафе во вторникот , ќе се чекаат во 20h кај коњот. Спуштаат слушалка
Таа
28часа пред состанокот Се јави , о Господе, се јави!! И се јавува на својата најдобра другарка и дрндаат цели 4часа дали да се оди на флизер или на депилација, на маникир, психолог или на барем три пластични операции. Се дере на телефон се додека татко и (кој не може да спие) и се развикува со крвави очи. И разговара со мајка и како кога они биле млади и татко и и пеел серенади на дождот, и сега тоа е семеен виц. Ноќта ја мине без сон, хипнотизирана, со поглед во орманот за да и се прикаже добитната комбинација на гардеробаУтрото на денот Д оди во град и купува подполно нова гардероба бидејќи заклучила дека ништо во орманот не е доволно добро.
10 часа бред состанокот Полудува поради темните подочници ( па од каде сега јас подочници, а баш здраво се хранам) и проверува што и фали од шминка. Трча до најблиската парфимерија за молив за очи кој ќе и одговара со ташната) . Моливот е за 3см поголем од ташната , па прави камуфлажа и ги уништува новите кремови панталони кои до тогаш одлично и стоеа. Оди по нови панталони. На патот кон дома гледа дека врвовите на косата и се суви , и плаќа на флизерката дупло да ја прими преку ред, а кога веќе седна на столот посака и нова фарба која ќе оди подобро на прамените.
По пад за дома купува и нов парфем , најнов, уште и тетка продавачката ни цена не му беше ставила.
5часа пред состанокот
Почнува со долната облека. Провокативно – не. Откачено – не. Постапката се повторува, како кај пасеанс,кога ќе ги отворите сите карти и пак почнувате од почеток. Градникот и баш не и одговара со блузата. Плаче и маскарата и ги уништува панталоните. Полудена веќе наога и друг пар панталони кои и стоат добро.
3часа пед состанокот
Се тушира, депилира, мие заби, става маска на лице. Во кадата има 30см дебел слој сол за када, киселини, лековити додатоци за туширање. Се кубат веѓите, пуши нервозно , ја зема цигарата од погрешната страна, пцуе,грижи се јавуваат на секое влегување во купатило.
1час пред
Добива мензис и ги упропастува и тие панталони. Квичи, фрчи, чури, и почнува да бара панталони во плакарот на сестра и. Дома сите и се тргаат пред патот бидејќи наличува на некој што сее смрт , нешто како билошка бомба.
10мин пред
Се полива со парфеми ,излегува од дома.влегува во такси и гледа , пу се изфлекала со парфем и на овие панталони, но веќе тргнала.
15мин после терминот за состанок
Стигнува на договореното место. Го гледа и си помислува- Боже колку е убав!

Тој
3часа пред состанокот
Гледа ТВ и си го чепка носот. Се обидува да се сети што имаше договорено за денес.
После големите напори, нежно се гали по тестисите, сфати дека не си играл со мајмунот веќе два дена бидејќи во саботата многу за запали и дури вчера си дошол на себе.
После дркањето се сети дека сепак вечерва треба да оди на кафе со една од двете девојки кои ги запозна во саботата, на кои не може да се сети ни за ликот, а не па имињата,но во неделата виде број напишан на раката.
2часа пред состанокот
Оди гладен во кујната, чешкајки се пак по тестисите, кога на масата сланина, џимиринки и кромид. Помислува добри 3секунди дали да се жртвува, па страсно ја загризува главицата кромид.
За време на вечерата се полива и со две пива, подждригнува со силина на нилски коњ, се додека лутата му мајка не влетува во кујна.
Ја моли мајка му за 500ден.
Таа не ни помислува да му даде, вриска –работиш! Снаоѓај се со својата плата!
Тој и кажува на мајкаму дека има нова девојка и сака да и купи нешто поклонче или букетче.
Таа во солзи му дава 600ден. И раскажува како нејзе татко му и донел еднаш украдени ружи, и сакал да ја бакне но го бркал сопственикот на ружите.
Не го дочекува крајот на тажната приказна , бега набрзина од станот до кафичот.
Си порачува пијачка од парите што ги измкна од мајка му и го догледува фудбалот во кафичот.
пола час пред состанокот
Доаѓа дома со дилема дали да се тушира или само да ги одмие гениталиите?
Забележува на ТВ дека даваат лига на мал фудбал, па се сети дека утре и тој игра мал фудбал , пак ќе се поти и нема смисла да се топи со вода цел денес.
Додека со десната рака си ја одмива својата “машкост”, со левата успева да ги бутне сите четки за заби во кадата . Тоа ја нервира неговата мајка која дошла да го извади вешот од машината.
15 мин пред состанокот
седи на креветот и вади чарапи од под него, ги намирисува оние кои се уште можат да послужат... додека гаките сепак не можат пак да послужат. Тие се само за испитување од некои форензичари.
Тргнува, но на вратата му се приодива до WC, а тоа не се пропушта. Ги грабнува “спортски вести”, се чешка, прдка, медитира се до последната страна.

15мин после терминот за состанок
Пристигнува на местото за состанок, играјќи си џебен билијард. Ја погледнува и си помислува: “А , у курац, тоа е таа со помалите цицки....”

Intervju so Amerikanskiot ambasador Reeker


Velesnews.mk has become a news site for the citizens by the citizens.  In saying this, we (Jennifer Arnold and Marija Mateva), plus the creators of velesnews decided to pursuer an interview with U.S. Ambassador to Macedonia, Mr. Philip T. Reeker.  To our surprise, we were granted that interview and invited to the U.S. Embassy in Skopje on 5 June 2009.  Once there it was discovered, through a conversation with press secretary Ryan Rowlands, that we were the second news source to interview at the embassy and the first of its kind given to an independent news source, like velesnews.mk.
  1. 1. Амбасадоре  Рикер,по повеќе од 10 години, повторно сте во Македонија, колку во ово меѓупериод се интересиравте за ситуацијата во Македонија.
Да од  1997 – 1999 година
… јас ја следев ситуацијата бидејќи мислам дека секогаш останува интересот  за местата каде што си бил дипломат, а и имав посебно чувство за оваа држава и како што кажав, кога се вратив овде , парче од Македонија остана во моето срце. Продолжив да ги следам настаните и после моето враќање во Вашингтон откако станав заменик портпарол на Стејт Департментот. Продолжив да се гледам и со пријатели од Македонија , дури и со властите на државата. И кога претседателот и секретарот на САД ме  номинираа за амбасадор во Македонија , јас бев изненаден и воодушевен,па затоа  и брзо им дадов потврден одговор.
1. Ambassador Reeker, after several years you are again in Macedonia,  did you desire to return here and were you interested in the situation here while you were gone?
Yes, 1997 through 1999. Well, I followed the situation because I think that you always retain interest for the places you served as a diplomat. Plus I had a special feeling about this country and as I said when I came back I think a piece of Macedonia always stayed in my heart and a piece of my heart always stayed in Macedonia. So I did follow events and of course when I went back to Washington and became the Deputy Spokesperson for the State Department.  For that reason professionally I continued to follow events and over the years I continued to see Macedonian friends and meet Macedonian officials. But when the President and Secretary of State asked me if I would be willing to be nominated as ambassador to Macedonia, I was surprised and delighted and I quickly said yes.
2Каква е Македонија денес во Вашата перцепција(во однос на демократските процеси во земјата), напредната, стагнира или назадува.
Јас мислам дека демократијата, е постојан, развивачки процес. Нашата држава после 233 години од независноста , продолжува да  еволуира , дискутираме и дебатираме, демократијата е нешто кое треба да се практикува секојдневно и треба да се менува. Мислам дека најголемата силинаа  на оваа држава е во разновидноста, секако тоа цврстата основа врз која се  втемелени и Соединетите Аамерикански Држави. Разновидноста и различните луѓе кои доаѓаат од различни подрачја, различни култури, зборуваат различни јазици и практикуваат различни религии – тоа е голема моќ и вредност за Македонија. Едно наше мото  вели E Pluribus Unum, “from many one” од многу за еден  , мислам дека ова многу добро се аплицира  и на Македонија , постојат потешкотии  поради историјата на регионов,  но во таа насока, мислам дека Охридскиот Рамковен  договор  доста помага,бидејќи ви даде структура , ви дава рамки за тоа како да ги користите демократските вредности и да  направи сите заедници да се чуствуваат комфорно и сигурно во државава.   Имплементирањето на Охридскиот Рамковен договор продолжува да биде темел  врз која треба да се гради иднината на оваа држава,неопходно е целосно учество на бизнис секторот, образованието, владата ,убаво би било дури и ако соседсните земји пристапуваат на овој начин,ова го говорам од искуството на мојата земја,ние во соединетите американски држави успеавме различноста да ја претвориме во моќ и таквата демократија успешно да функционира. Мислам дека еден ваков процес треба да се однесува на целата држава и секој граѓанин да го даде својот придонес во таа насока.Не треба да се оптеретувате со минатото , гледајте во иднината,а еден таков став ќе ги мотивирате сите.
2. In your personal opinion, how is Macedonia today in relation to the democratic process? Is it getting better, at status quo, or it is reverting backwards?
Well I think democracy, is a constantly evolving process and our country after 233 years, since our independence; we continue to evolve, discuss and debate, so democracy has to be something that is constantly tended, you have to practice democracy.  I think one of the strengths or perhaps the greatest strength this country has is its diversity and that of course has been the greatest strength of the United States as well. Diversity and the different people who come from so many different backgrounds, different cultures, speak different languages and different religions, that is a great strength. It’s a huge asset for Macedonia, it can be a challenge. As our motto in the United States saysE Pluribus Unum, “from many one” and that I think applies very well to Macedonia as well from many one and it is difficult. The history of the region, the history of the country, in that regard the Ohrid Framework Agreement, I think helps you (Macedonians) very much because it gives structure, it gives framework, for how you can pursue democratic values and make all of these communities feel comfortable and secure as one country.  So I think full implementation of the Ohrid Framework Agreement continues to be a bedrock in which the country’s future will be built. It requires everybody’s participation, schools, businesses, and government and even in neighborhoods to approach this in that way and that is certainly how we found it in the United States.  We have that experience in making our democracy work, making our diversity a strength.
Yes i do. I also think the process has to belong to the whole country and everyone has to take ownership of that, and has not worry so much about the past and look to the future. That kind of an attitude, should motivate everybody.
3.Во последно време , сведоци сме  на дипломатска раздвиженост околу  разликите во нашето уставно име со Република Грција, сметате ли дека конечно дојде време за  затворање на ова прашање  кое ги окупира владите на двете земји повеќе од 17 години.
Дефинитивно ! Време е да се  продолжи понатаму и прашањето  да се реши. Зборувавме за тоа колку  луѓето во  Македонија го посакуваат членството во НАТО, а тоа треба да се зацврсти со целосна посветеност на власта во соработка со ОН.Ние не можеме да го решиме проблемот наместо Вас, тоа е проблем помеѓу Македонија и Грција. Ова е правно прашање и мислам дека  никој не може  да преговара на начин  допирливо/ недопирливо, по  прашање на идентитетот , тоа е нешто по кое секоја индивидуа се идентификува и како група, затоа -фокусирајте се на прашањето за името, решението секако,не е лесно, ако беше лесно –одамна ќе беше решено.Тоа е како кога одлепувате фластер, тешко е да го направите одеднаш но резултатите ќе ги видат сите.
3. Lately we are witnessing a democratic movement around and about the differences for the constitutional name with the Republic of Greece, do you think that it is about time to resolve this issue that has occupied both governments for more than 17 years?
Definitely! It is time to move on and resolve this. We just talked about how much people in Macedonia want NATO membership; and that great desire of the people requires that the leadership fully engage in the process using the United Nations as a help to solve this dispute. We cannot solve it for you.  It has to be solved between Macedonia and Greece. This is about a legal issue, about the name and I think it is important to remember that no one can negotiate a way the very tangible/intangible issue and personal issue in so called identity; that is something each individual defines for themselves and as a group. So what we need to resolve is the name issue, it won’t be easy, if it was easy it would have been resolved long ago. Its like pulling off a bandage, it will be hard to do, but the results everybody will feel.
4.Верувате ли искрено дека е можен компромис кој ќе биде прифатлив за двете страни, од дистанца ова решение на обичниот македонски граѓанин се чини како невозмоќна мисија.
Јас верувам дека има решение,а како што споменав овие нешта не се лесни , за тоа постојат лидерите, за тоа постои дипломатијата, за да се најдат решенија. Заменик секретарот кој беше во посета тука, пред неколку недели, исто така говореше за креативност и тоа всушност е и дипломатијата. Не треба да имате  став, како за нешто невозможно, не е невозножно , само треба да се вратите чекор наназад и да помислите на вашата иднина, вашето место во Европа ,  вашето место во историјата мора да биде  документирано, бидејќи историјата се прави од овој момент натаму.
4. Do you believe that there is a possible compromise that will be accepted by both sides? From a distance this solution for the Macedonian citizen seems like mission impossible.
I think a solution is possible and as I said these things are not easy, that is what leaders are here for, that is what diplomacy is all about, finding solutions.  The Deputy Secretary of State who visited here a few weeks ago talked about being creative and that is what diplomacy is about.
You just can’t have that attitude, its not impossible, you need to step back and think about your future, your place in Europe and in deed your place in history, for history is made from this moment on.
5. Пред некое време имавте сериозни забелешки околу третманот на странските инвестиции во земјава, (пред се на проблемот помеѓу ЕЛЕМ И ЕВН) дали како директна последица на ова се случува евидентната  стагнацијата на американски инвестиции во земјава.
Цел на секоја држава е да биде  привлечна  за странски инвестиции.Привлекувањето на инвеститорите е тежок процес за кој се потребни сериозни подготовки.Во  САД  секојдневно се реализираат многу странски инвестиции, од другастрана, ние инвестираме надвор од земјата, но ако бизнисите имаат било каков сомнеж во врска со законите на една земја , правилата на бизнисот, ако интегритетот на судовите е доведен во прашање или постои корупција..тие ќе побараат друго место за инвестирање на својот капитал. Мислам дека Македонија, мора да води сметка во оваа насока, ако сака да остане привлечна  за странските инвестиции. Верувам дека властите можат  да направат се што е потребно за да се надминат  предизвиците во оваа насока. Власта која им е дадена од самиот народ , ќе ги направи потребните промени , да  ја осигураат транспарентноста и да овозможат секој потнцијален инвеститор , вклучувајќи ги и домашните, да се чувствуваат сигурни со постигнатите договори и дека законот ќе се спроведува транспарентно.
5. Sometime ago you had serious notices for the treatment of foreign investments in the country (eventually the problem between ELEM and EVN) Do you think as a direct circumstance of this we are introducing stagnation  for American investments in this country?
Well the goal of every country is to make itself attractive to foreign investment.  It’s a very competitive world and attracting foreign investment is a very difficult and preparative process. The United States has enormous amounts of foreign investment and American companies are also active investing abroad. But if businesses have a doubt about the rule of law about the integrity of courts, or corruption, they are going to look elsewhere to invest. So I think it is important for Macedonia to address some of these areas if they want to remain competitive and attract businesses here.  I believe authorities can do that, they need to take on the challenges and use the power, the authority given to them by citizens to make the changes necessary, to make sure there is transparency and to make sure every potential investor, including domestic investors, including citizens of this country can feel confident that their contracts are sacrosanct and that the law will be enforced in a transparent, consistent manner.
6  .Кои се  Вашите предвидувања, дали до крајот на годинава навистина  ќе ја видиме македонија во НАТО,со релаксиран визен режим и започнати преговори со ЕУ.
Сите овие работи во суштина се возможни, а кога разговараме за НАТО, претседателот на САД, Обама веќе се изјасни,  а  НАТО како организација постојано повторува дека веднаш по  решавањето на проблемот со името ќе се овозможи  членство на Македонија во НАТО. Моето мислење е идентично,  јас мислам дека сето ова е возможно. Од другастрана , САД не се членки на ЕУ , јас не можам да зборувам од нивно име, но членството на Македонија во ЕУ е долгогорочна цел на САД. Со нашите европски партнери постојано работиме на таа наша заеднича цел за што побрзо интегрирање на Македонија и најголем дел од нашата помош и  нашата работа се состои токму во тоа – да се постигне напредок на земјата, успешно да се завршат постоечките реформи и да се исполнат потребните критериуми( benchmarks), со што Македонја конечно би можела да го добие датумот за започнување на преговори за членство во ЕУ.
6. Do you think by the end of this year, we will see Macedonia in NATO, relaxed visa restrictions, and will start negotiations with the EU.
Well all these things are possible and we talked about NATO, which as president Obama has said and as NATO as an organization has reiterated this year, that as far as the resolution of the name issue and I think that is possible.  Obviously the United States is not a member of the European Union and I can’t speak about those per say; but European Union membership (for Macedonia) has been a goal of the United States for many years.  We join our European partners in that goal and with Macedonia in that goal. Much of our assistance and much of the work we do together is directed at helping Macedonia achieve the developments, the reforms that are required and the benchmarks necessary to meet the expectations of the European Union and to get a date to begin the discussions for European Union membership
7.Како амбасадорот Рикер, со релаксира во земјава, по напорниот работен ден
Ох, како што мојот персонал веќе знае, јас никогаш не запирам со работа,, никогаш не сум опуштен*,  јас сум абасадор 24/7. Работам премногу,  сакам да работам  но исто така сакам и да уживам во  Македонија, да  да поминувам време со својата сопруга и да искусувам многу нешта овде, сакам да играм сквош, тенис… не сум многу добар во тенисот ,но секако нема да се подобрам ако не вежбам редовно. Еве веќе и 8 месеци сум овде и се уште не сум имал време да се видам со стари пријатели , се уште има куп пораки и писма на кои треба да се одговори,..  секако имам семејство во татковината и се обидувам да сум во контакт со нив , постојано имам листа на нешта кои треба да се завршат. Секако дека сакам да се опуштам, како што гледате јас сум љубител на добрата храна, ужувам во музиката и уметноста, па секоја шанса  ја користам да  одам на опера,во која како жанр многу уживам.. баш пред некоја вечер ,ја гледавме операта АИДА и многу ни се допадна..
7. How does Ambassador Reeker relax after a hard working day in this country?
Oh as my staff knows, I never stop working, I never relax, so I am the Ambassador 24/7.  No, I do work hard, I like to work hard, but I also like to enjoy Macedonia.  I love to spend time with my wife and experience things here.  I like to play squash, I like to play tennis, even though I’m not very good, but of course you don’t get better if you don’t play much.  I’ve been here almost 8 months now and there are still old friends I haven’t had a chance to catch up with, there is still a stack of messages and letters I need to reply to and of course like anybody else, I have a family back home, and keep in touch with them. So there is always a list of things to do and I do like to relax. As you can tell I enjoy good food and I enjoy music and the arts, so any chance I get, we go to the opera, which is something I enjoy.  We just went to Aida the other night and it was very good.
8.Која е вашата прва асоцијација кога ке се спомене Велес, знаете ли за неговите еколошки проблеми чии последици ..граѓаните на Велес се уште ги чувствуваат.
Во Велес сум бил неколку пати, сум читал за проблемите во градот и сум зборувал со луѓе во врска со тоа,  секако дека го знам Велес , за прв патго посетив  во 1997г кога и дојдов во Македонија , градот беше важно место за нас како град доимаќин и центар на Мировниот  Кропус..  Усаид е доста ативен со проекти во Велес… имам позитивно мислење за градот,  лесно е да се вози низ него , тој е порта кон винариите и знам дека се соочува со предизвици , исто како и други  делови на Македонија.
8.  What is your first thought when someone mentions Veles? Do you know about the ecological problems existing here, and the consequences the citizen’s of Veles still feel?
I have been there many times.  I have read about those problems and talked to people about them and of course I have known Veles for many years.  I visited there first probably back in 1997 and when I first came back to Macedonia. The city has been an important place for us as a training city or center for the Peace Corps. And USAID has been active there for a number of projects in Veles. So I have positive thoughts in Veles, it is an easy drive, a gateway to wine country, and I know it faces many challenges, but other parts of Macedonia do too.
9.Го сакате ли планините, ако е одговорот позитивен Ви упатуваме покана да го посетте Папрадиште и да с езапознаете со убавините на овој Мијачки остров.
Да, уживам во  планините и сакам да планинарам, но не го правам тоа толку често колку што би сакал. Мислам дека ќе се обидам да планинарам на нова локација овој викенд со пријатели. Уживам да одам на Шар Планина, Пелистер.. и се надевам дека ќе имам поголеми шанси за планинарење во наредните месеци , ова лето, и секако во наредните години.
Би сакал да го посетам Папрадиште , да, па Рајан (Роуналдс) ќе го договори тоа(задолжен за мојот распоред).  Звучи забавно.
9.  Do you like the mountains? If so, we extend an invitation to visit Papradiste and to meet the beauties of this Mijak (tribe) village on the Jakupica Mountain.
I do enjoy the mountains and I like to hike.  I don’t get out as much as I wish I could.  I think I might try to do another Rodmil hike this weekend with some friends. But I enjoy going to  Sharplaninja and Pellister.  I hope to have a chance to do that more in the coming months, this summer, and over the next couple of years.  I would love to come, so Ryan (Rowlands) will do that (make arrangements) for me.  It sounds like a lot of fun.
Ви благодариме за вашето време и се надеваме дека ќе не посетите во  Велес. Velesnews.mk  ви посакува многу здравје, среќа и успех во работата
Thank you for your time and we hope you will visit us in Veles. VelesNews.mk wishes you a lot of happiness, health, and success in your work.